میزان شناوری سهم در بورس ایران

میزان شناوری سهم در بورس ایران

بخشنامه سازمان امور مالياتي در خصوص قانون افزايش سرمايه شركت هاي پذيرفته شده در بورس تهران يا فرا بورس ايران از طريق صرف سهام با سلب حق تقدم
مصوب 1399,10,16

به پيوست ضمن ارسال قانون افزايش سرمايه شركت هاي پذيرفته شده در بورس تهران يا فرابورس ايران از طريق صرف سهام با سلب حق تقدم مصوب 29 /05 /1399 مجلس شوراي اسلامي كه به شماره 40164 /143 مورخ 18 /06 /1399 در روزنامه رسمي منتشر شده است،‌ دستورالعمل اجرايي موضوع ماده (5) قانون ياد شده در ارتباط با احكام مالياتي قانون مزبور كه از سوي سازمان امور مالياتي كشور تدوين و در تاريخ 21 /08 /1399 به تصويب شوراي عالي بورس و اوراق بهادار رسيده است،‌ جهت اطلاع و اجرا ابلاغ مي شود.

دستورالعمل اجرايي افزايش سرمايه شركت هاي پذيرفته شده در
بورس اوراق بهادار تهران يا فرابورس ايران از طريق صرف سهام با سلب حق تقدم

به استناد ماده 5 «قانون افزايش سرمايه شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران يا فرابورس ايران از طريق صرف سهام با سلب حق تقدم» مصوب 29 /05 /1399 مجلس شوراي اسلامي، دستورالعمل اجرايي افزايش سرمايه شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران يا فرابورس ايران از طريق صرف سهام با سلب حق تقدم توسط سازمان امور مالياتي كشور، تهيه و در تاريخ 21 /8 /1399 در (10) ماده به شرح زير به تصويب شوراي عالي بورس و اوراق بهادار رسيد.

ماده 1 – اصطلاحات و واژه هايي كه در ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار جمهوري اسلامي ايران مصوب آذر ماه 1384 مجلس شوراي اسلامي تعريف شده اند، به همان مفاهيم در اين دستورالعمل به كار رفته اند و واژه هاي ديگر داراي معاني زير مي باشند:
1 – شركت: كليه شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران يا فرابورس ايران كه در يكي از تابلوهاي بورس ها درج شده باشند.
2 – بورس: بورس اوراق بهادار تهران يا فرابورس ايران،
3 – سازمان: سازمان بورس و اوراق بهادار،
4 – قانون: قانون افزايش سرمايه شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران يا فرابورس ايران از طريق صرف سهام با سلب حق تقدم مصوب 29 /05 /1399 مجلس شوراي اسلامي؛
5 – قانون مالياتها: قانون ماليات هاي مستقيم مصوب اسفند ماه 1399 و اصلاحات و الحاقات بعدي آن؛
6 – صرف سهام: مبلغي كه علاوه بر مبلغ اسمي هر سهم (معادل 000 /1 ريال) به عنوان اضافه ارزش سهام جديد از خريداران دريافت مي شود.
7 – سود سال مالي قبل: سود ابرازي سال مالي قبل از سال انقضاي مهلت ثبت افزايش سرمايه در مرجع ثبت شركت ها مندرج در مادة (2) قانون.

ماده 2 – شركت هاي پذيرفته شده در بورس از جمله شركت هاي مشمول ماده (1) قانون و ساير شركت ها چنانچه تا پايان مدت اعتبار اجراي قانون برنامه ششم توسعه، نسبت به افزايش سرمايه از طريق صرف سهام با سلب حق تقدم و عرضه عمومي اقدام نمايند،‌ در صورت تسليم مستندات مربوط به ثبت افزايش سرمايه به مرجع ثبت شركت ها تا حداكثر چهارماه پس از پايان سال مالي و ارائه گواهي ثبت افزايش سرمايه به اداره امور مالياتي مربوطه حداكثر تا سه ماه پس از انقضاي مهلت تسليم اظهارنامه، تا بيست درصد (20) مبلغ افزايش سرمايه مذكور از سود سال مالي قبل آنها، مشمول ماليات به نرخ صفر مي شود.

ماده 3 – از تاريخ لازم الاجرا شدن قانون افزايش سرمايه انجام شده مشروط به رعايت مواعد مقرر در ماده (2) قانون توسط شركت، موجب بهره مندي از مشوق مالياتي مقرر خواهند بود.

ماده 4 – چنانچه سود ابرازي شركت متشكل از سودهاي مشمول ماليات، ‌معاف از پرداخت ماليات، مشمول نرخ صفر مالياتي، و ماليات مقطوع باشد،‌ نرخ صفر مالياتي موضوع ماده (2) قانون،‌ صرفاً به سود مشمول ماليات و متناسب با سهم مشمول به كل سود ابرازي،‌ قابل اعمال مي باشد.

ماده 5 – فرصت استفاده از تسهيلات مقرر در قانون تا پايان مدت اجراي برنامه ششم توسعه مي باشد، شركت براي برخورداري از مشوق موضوع ماده (2) قانون مي بايست حداكثر تا پايان سال اجراي برنامه، نسبت به دريافت نامه سازمان خطاب به مرجع ثبت شركت ها مبني بر تأييد تكميل فرايند افزايش سرمايه و ثبت آن، اقدام نمايد. تسليم مستندات ثبت افزايش سرمايه به مرجع ثبت شركت ها و ارائه گواهي ثبت افزايش سرمايه به اداره امور مالياتي در بازه هاي زماني مقرر در ماده (2) قانون، بعد از پايان مدت اجراي برنامه ششم توسعه، مانع از اعمال نرخ صفر مالياتي موضوع اين قانون نخواهد شد.

ماده 6 – در صورت توزيع نقدي اندوخته صرف سهام يا كاهش سرمايه بدون احكام قضايي، مودي محكوم به پرداخت جريمه اي به ميزان دو برابر مشوق مالياتي اعطا شده نسبت به اندوخته صرف سهام توزيع شده و يا سرمايه كاهش يافته در سال توزيع اندوخته صرف سهام يا كاهش سرمايه، مي باشد.

تبصره كاهش سرمايه حداكثر تا ميزان آخرين مبلغ افزايش سرمايه انجام شده از طريق ساير روش ها كه پس از بهره مندي از مشوق موضوع ماده (2) قانون انجام شده باشد، مشمول جريمه موضوع تبصره (2) ماده (2) قانون نخواهد بود.

ماده 7 – شركت متناسب با رعايت درصد سهام شناور آزاد به نسبت سهام شناور آزاد موضوع بند (3) ماده (6) و بند (2) ماده (10) دستورالعمل پذيرش اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران و جزء (2) بند (ب) ماده (5) و جزء (3) بند (ب) ماده (6) دستورالعمل پذيرش،‌ عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ايران، از نرخ صفر مالياتي موضوع صدر ماده 142 قانون ماليات ها (ده درصد و پنج درصد حسب مورد) بهره مند خواهد شد نسبت سهام میزان شناوری سهم در بورس ایران شناور آزاد و درصد رعايت آن بر اساس اطلاعات بازار و متكي به دستورالعمل هاي ياد شده،‌ توسط سازمان به سازمان امور مالياتي كشور اعلام مي گردد.

ماده 8 – چنانچه شركت در پايان دوره مالي به تأييد سازمان حداقل بيست و پنج درصد (25 %) سهام شناور آزاد داشته باشد،‌ معادل دو برابر معافيت صدر ماده (143) قانون ماليات ها از نرخ صفر مالياتي برخوردار مي شود.

ماده 9 – شركت مكلف است ماليات موضوع ماده (48) قانون ماليات ها نسبت به مبلغ افزايش سرمايه شركت از طريق صرف سهام با سلب حق تقدم از سهامداران و عرضه عمومي، وفق مقررات در بازة زماني مقرر پرداخت نمايد.

ماده 10 – در صورتي كه در مواعد مذكور در ماده (2) قانون، ‌اندوخته ناشي از صرف سهام به سرمايه منظور نشود،‌ وفق مفاد تبصره (2) ماده (143) قانون ماليات ها، اندوخته صرف سهام مشمول ماليات مقطوع به نرخ نيم درصد (5 / %) خواهد بود و به اين درآمد ماليات ديگري تعلق نمي گيرد.

مقاله کنفرانس
بررسی تاثیر میزان سهام شناور آزاد بر عملکرد مالی و ایجاد مزیت رقابتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (با تاکید بر شرکت های گروه صنعت خودرو و ساخت قطعات ایران)

چکیده:
هدف كلي و اصلي تحقيق حاضر تعيين تاثير ميزان سهام شناور آزاد بر عملكرد مالي و ايجاد مزيت رقابتي شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مي باشد. جامعه آماري اين تحقيق, شامل كليه شركتهاي گروه صنعت خودرو و ساخت قطعات ايران و پديرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مي باشد كه از نظر زماني شامل سه سال از ابتداي دوره مالي سال 1389 تا 29 اسفند 1391 است. همچنين اين تحقيق از نظر روش شناسي, از نوع تحقيقات پس رويدادي مي باشد. از سوي ديگر پژوهش حاضر از نظر نوع توصيفي از نوع همبستگي و بر اساس معادلات رگرسيوني بوده و از نظر هدف كاربردي است. نتايج بدست آمده از آزمون فرضيه ها با استفاده از ضريب رگرسيون آماره آزمون t نشان مي دهد كه; 1. ميزان سهام شناور آزاد بر عملكرد مالي شركتهاي پذيرفته شده بورس اوراق بهادار تهران تاثير ندارد. 2. ميزان سهام شناور آزاد بر ايجاد مزيت رقابتي شركتهاي پذيرفته شده بورس اوراق بهادار تهران تاثير دارد. 3. عملكرد مالي بر ايجاد مزيت رقابتي شركتهاي پذيرفته شده بورس اوراق بهادار تهران تاثير ندارد.

بررسی تاثیر میزان سهام شناور آزاد بر عملکرد مالی و ایجاد مزیت رقابتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (با تاکید بر شرکت های گروه صنعت خودرو و ساخت قطعات ایران) 3/21/2014 12:00:00 AM

بررسی رابطه بین نقدشوندگی و نرخ بازده سهام با سهام شناور آزاد در بورس اوراق بهادار تهران

یکی از متغیرهای تأثیرگذار بر نقدشوندگی و نرخ بازده سهام، میزان سهام شناور آزاد شرکت­ها است. در این تحقیق ارتباط بین نرخ بازدهی سهام و سه معیار نقدشوندگی سهام شامل نسبت تعداد سهام معامله شده به کل سهام شرکت، نسبت تعداد روزهای معاملاتی سهام شرکت به کل روزهای فعالیت بورس و اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام؛ با سهام شناور آزاد آزمون شده است. به دلیل ویژگی­های خاص مدل­های اقتصادسنجی با دادهای تلفیقی در بهره­گیری از تعداد بیشتری مشاهده و در نتیجه برآورد­های دقیق­تر و آزمون­های قابل اطمینان­تر، برای آزمون فرضیه­های تحقیق از این مدل­ها استفاده شده است. مدل­های اقتصادسنجی تصریح شده، با استفاده از نرم­افزار ایویوز و با بهره­گیری از اطلاعات مربوط به 66 شرکت در 17 فصل (تابستان سال 1383 لغایت تابستان سال 1387)، به روش حداقل مربعات تعمیم یافته با اثرات ثابت، برآورد شدند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که بین سه معیار مورد اشاره نقدشوندگی سهام با میزان سهام شناور آزاد شرکت­ها، ارتباط مستقیم و معناداری وجود دارد. هم چنین بین نرخ بازدهی سهام و میزان سهام شناور آزاد ارتباط منفی و معناداری مشاهده شد.

بیشترین و کمترین سهام شناور ‌آزاد کدامند؟

گروه بورس- محبوبه مغانی: سازمان بورس و اوراق بهادار میزان سهام شناور آزاد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس را اعلام کرد. این گزارش در راستای ابلاغیه ضوابط نحوه محاسبه سهام شناور آزاد ناشران پذیرفته شده در بورس‌ها و بازار خارج بورس مصوب شورای‌عالی بورس و اوراق بهادار صورت گرفته است. سهام شناور اعلام شده با احتساب ضریب شناوری عبارت است از حاصل تقسیم تعداد روزهایی از دوره مالی ناشر که طی آن معاملات سهم در بازار عادی بیش از ۰۰۰۱/۰‌ تعداد سهام ناشر صورت گرفته بر نصف روزهای معاملاتی آن دوره و حداکثر معادل یک است.

گروه بورس- محبوبه مغانی: سازمان بورس و اوراق بهادار میزان سهام میزان شناوری سهم در بورس ایران شناور آزاد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس را اعلام کرد. این گزارش در راستای ابلاغیه ضوابط نحوه محاسبه سهام شناور آزاد ناشران پذیرفته شده در بورس‌ها و بازار خارج بورس مصوب شورای‌عالی بورس و اوراق بهادار صورت گرفته است. سهام شناور اعلام شده با احتساب ضریب شناوری عبارت است از حاصل تقسیم تعداد روزهایی از دوره مالی ناشر که طی آن معاملات سهم در بازار عادی بیش از ۰۰۰۱/۰‌ تعداد سهام ناشر صورت گرفته بر نصف روزهای معاملاتی آن دوره و حداکثر معادل یک است. بر‌اساس این گزارش شروع دوره مالی برای تمامی شرکت‌ها به‌جز سهام عرضه شده طی دوره که متناسب با روز عرضه تا آخر دوره محاسبه شده است، از اول تیرماه سال گذشته تا پایان سه ماهه نخست امسال در نظر گرفته شده است. در گزارش سازمان بورس سهام شناور آزاد شرکت‌ها بر اساس دو عدد ارائه شده است؛ یکی بر اساس سهام شناور با احتساب ضریب شناوری و دیگری سهام شناور شرکت‌ها. لذا این گزارش بر مبنای سهام شناور با احتساب ضریب شناوری تهیه شده است. در این راستا از میان ۳۱۸ نماد حاضر در بورس تهران، شرکت‌های سرمایه‌گذاری صنعت بیمه ۷۷ درصد و قند شیران خراسان ۶۷ درصد از سهامشان در بازار مورد معامله قرار می‌گیرد که پس از آنها شرکت‌های سرمایه‌گذاری توسعه آذربایجان، عمران و توسعه فارس و فرآورده‌های نسوز آذر به عنوان شرکت‌هایی محسوب می‌شوند که از بیشترین درصد سهام شناور آزاد برخوردارند. شرکت‌های پتروشیمی اصفهان، نساجی بروجرد، ایران گچ، سیمان فارس، پشم بافی توس نیز در میان ۱۵ شرکتی قرار دارند که فاقد درصد سهام شناور آزاد هستند. ۹ شرکت نیز از جمله سیمان ایلام، سازه پویش، سیمان نیریز، سیمان بجنورد، سیمان اردبیل تنها یک درصد سهامشان در بورس تهران شناور است. بر اساس این گزارش در بازار فرابورس ایران نیز بیشترین درصد سهام شناور آزاد با احتساب ضریب شناوری از میان ۵۵ نماد حاضر در تابلوهای این بازار به شرکت‌های سرمایه‌گذاری تدبیرگران فارس و خوزستان و سیمان لار سبزوار تعلق می‌گیرد. این شرکت‌ها نیز بیش از ۹۰ درصد از سهامشان در بازار فرابورس ایران میان سهامداران حقیقی وحقوقی مورد معامله قرار می‌گیرد. شرکت‌های صنعتی و معدنی شمال شرق، مهندسی صنعتی روان فن‌آور، سرمایه‌گذاری توسعه وعمران استان کرمان در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند. از سوی دیگر پس از بیمه دی که فاقد سهام شناور آزاد است، شرکت‌های پتروشیمی مارون، نفت پاسارگاد، هلدینگ توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه، پتروشیمی زاگرس و پالایش نفت تهران از کمترین درصد سهام شناور آزاد برخوردارند.

سهام شناور چیست؟ و چه کاربردی دارد؟

یکی از مفاهیمی که فعالان بازار سرمایه با آن در زول فعالیتشان در بورس با آن سروکار دارند، مفهوم سهام شناور است. باید جواب سوالاتی مانند این که سهام شناور چیست؟ تا چه اندازه در معاملات و یا تحلیل یک سهم کاربرد دارد؟ شرکتی که سهام شناور کم یا زیاد دارد برای خرید مناسب است؟ موضوعاتی هستند که در این مقاله را داد و به آنها خواهیم پرداخت.
اما قبل از آن باید بدانیم که به‌طور کلی سهام هر شرکت در بازار سرمایه، دو دسته سهامدار دارد:

دسته‌ اول سهامداران عمده یا راهبردی هستند که برای دوره‌ های‌ بلندمدت تری بر روی شرکت سرمایه گذاری می کنند؛ این افراد، شامل کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی هستند که مالکیت بیش از پنج درصد از سهام آن شرکت را در اختیار دارند.

دسته‌ دوم، سایر سرمایه گذاران (حقیقی یا حقوقی) هستند که به دلایل مختلف، بخشی از سهام قابل معامله‌ شرکت در بازار را خریداری می کنند.

سهام شناور آزاد چیست؟

سهام شناور آزاد یا Free Float به سهامی گفته می شود که اشخاص حقوقی یا حقیقی آنرا در اختیار دارند اما قصدی برای نگهداری و حفظ همیشگی آن و مدیریت در شرکت ندارند؛ بنابراین هر لحظه آماده عرضه و فروش سهام خود هستند.
میزان سهام شناور همواره ثابت نخواهد بود و ممکن است هر زمان که سهم جذابیتی داشته باشد، شخصی (حقیقی یا حقوقی) برای خرید و حفظ سهام تمایل پیدا کند و با خرید عمده میزان سهام شناور را کاهش دهد و یا اینکه سهامداران مدیریتی شروع به فروش سهام شان کنند که باعث افزایش میزان سهام شناور شرکت خواهد شد.

در اکثر بورس‌های دنیا شرکت‌هایی میزان شناوری سهم در بورس ایران که کمتر از ۲۵ درصد سهام آن‌ها، شناور باشد از فهرست شرکت‌های بورسی خارج می‌شوند. در ایران نیز نمایندگان مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۲۹ مرداد ۱۳۹۹ افزایش سهام شناور آزاد شرکت‌های بورسی را به حداقل ۲۵ درصد تصویب کردند؛ پیش از این تاریخ در ماده ۱۴۳ قانون مالیات‌های مستقیم، حداقل سهام شناور ۲۰ درصد ثبت شده بود.
بنابراین شرکت هایی اجازه ی پذیرش در بورس را دریافت می کنند که مالکان شرکت حداقل ۲۵ درصد سهام شرکت را قبل از ورود به بورس (در فرآیند عرضه اولیه) در بین مردم توزیع کنند و به فروش برسانند. شرکت هایی که علاقمند به نگهداری سهام خود هستند و سهام شناور صفر و یا کم تر از ۲۵ درصد را دارند، دلیلی برای حضور آن‌ها در بازار بورس وجود ندارد.

روش محاسبه سهام شناور آزاد

برای محاسبه سهام شناور آزاد هر شرکت درابتدا باید ترکیب سهامداران را مورد بررسی قرار گیرد و تعداد سهامداران مدیریتی (میزان شناوری سهم در بورس ایران یا راهبردی) تعیین گردد . سهامدارن مدیریتی همان افرادی هستند که مقدار زیادی از سهام شرکت را در اختیار گرفته‌اند و قصدی هم ندارند در آینده‌ای نزدیک سهام خود را به فروش برسانند.
زمانی که درصد سهام سهامداران مدیریتی مشخص شود، این میزان را از کل سهام شرکت کم می کنیم و به این ترتیب درصد سهام شناور آزاد شرکت مشخص خواهد شد.
برای درک بهتر موضوع، فرض کنید که شرکت (الف) ۸۰ درصد از کل سهام شرکت (ب) را خریداری کرده است و قصدی هم برای فروش آن ندارد. در این حالت تنها ۲۰ درصد از سهام شرکت (ب) در اختیار سهامداران خورد است و بطور روزانه بر روی تابلو معاملاتی بازار مورد معامله قرار می گیرد؛ به این ۲۰درصد سهام شرکت (ب) سهام شناور گفته می شود.

چگونه درصد سهام شناوری را تشخیص دهیم؟

شرکت های بورسی و فرابورسی در دوره های ۳ ماهه درصد سهام شناوری را در اطلاعیه هایی در سایت کدال منتشر می کنند که با ورود به سایت کدال و جست و جوی اطلاعیه های منتشر شده از طرف سازمان می توان فایل مرتبط را دانلود کنید. برای اینکار می توانید مراحل زیر را مطابق شکل دنبال کنید.

روش دیگر برای مشاهده سهام شناوری شرکت ها مراجعه به سایت tsetmc می باشد که در صفحه مربوط به هر شرکت درصد میزان شناوری سهم در بورس ایران شناوری آن نیز ذکر شده است. برای مثال در تصویر زیر می توانید شناوری سهم فملی را که با فلش مشخص شده است را مشاهده کنید:

سهام شناور بالا خوبه یا پایین؟

شرکت هایی که سهام شناوری زیادی دارند، به راحتی نمی توان سهام آن ها را حرکت داد و تعداد بالای معاملات روزانه و سهامداران بسیار آنها مانع از جهش و سقوط های بدون دلیل و یکباره ی قیمت سهم خواهند شد؛ بنابراین هر چه میزان سهام آزاد بیشتر باشد، هیجان قیمتی در آن سهم کاهش پیدا می کند و حرکات شارپ کمتری خواهد داشت.
این شرکت ها در یک دوره کوتاه مدت، شاید سود کمتری را نصیب سهامدارانشان کنند اما ریسک کمتری را هم در بر خواهند داشت. زمانی که سهام شناور یک شرکت بالا باشد، افراد سودجو نمی توانند به راحتی قیمت آن را با شایعه پراکنی و خرید و فروش ناگهانی تغییر دهند، زیرا برای این کار به سرمایه بسیار زیادی نیاز است.
در طرف مقابل اگر سهام شناور آزاد شرکتی کم باشد با سرمایه کم می توان قیمت آن را در دست گرفت و افزایش یا کاهش کاذب در آن سهم ایجاد کرد و با شایعات سهامداران این سهم ها را فریب داد یا اینکه افراد را ترغیب به خرید کرد؛ بنابراین سهم هایی کوچکی که سهام شناور آزاد کمی دارند بهترین سهم برای سفته باز ها محسوب می شوند چرا که با مقدار پول کم می توانند سهم را بالا یا پایین کنند و سود های زیادی از آن ببرند.

ویدئو معرفی سهام شناور در بورس:

به همین دلیل به افراد تازه کار در معاملات بازار بورس توصیه می شود که شرکت هایی با سهام شناور معتدل را برای سرمایه گذاری انتخاب کنند تا به این ترتیب ریسک سرمایه گذاری خودشان را کاهش دهند.
برای سهام شناور معتدل میانگین، سهام شناور شرکت های بازار محاسبه می شود و شرکت هایی که درصد سهام شناوری آنها به میانگین نزدیک تر باشد معتدل محسوب می شوند. بنابراین پارامتر سهام شناور از ویژگی های مهمی است که در نمادهای مختلف کاملا با یکدیگر متفاوت است و سهام با شناوری مناسب می تواند تصمیمات تحلیل گران و سرمایه گذاران را برای وارد شدن به سهم یا خارج شدن از آن را به طور کلی تغییر دهد.